Po okresie wyraźnych spadków w liczbie recept na leki kontrolowane, marzec 2025 r. przyniósł znaczące odbicie – wystawiono aż 88 tys. recept na cztery najczęściej przepisywane substancje: fentanyl, oksykodon, morfinę i medyczną marihuanę. To o 15% więcej niż w lutym – podaje Dziennik Gazeta Prawna. Wzrost był szczególnie zauważalny w przypadku medycznej marihuany – liczba recept na ten produkt wzrosła aż o 23%, do 44,3 tys.

W listopadzie 2024 roku weszły w życie przepisy ograniczające możliwość wystawiania recept na medyczną marihuanę oraz silne opioidy bez osobistego zbadania pacjenta.

Miało to na celu ukrócenie procederu związanego z receptomatami i nieuprawnionym wypisywaniem leków – szczególnie w kontekście pacjentów rekreacyjnych. W efekcie w ostatnim kwartale 2024 r. i na początku 2025 r. odnotowano spadki.

Eksperci z Centrum e-Zdrowia tłumaczą marcowe odbicie sezonowym wzrostem zainteresowania – także ze strony użytkowników rekreacyjnych, których liczba może zwiększać się w okresie wiosennym.

Farmaceuci wskazują, że obecnie pacjenci z receptą z receptomatu pojawiają się w aptekach coraz rzadziej.

CO WARTO WIEDZIEĆ JAKO FARMACEUTA?

Zwiększona liczba recept – zwłaszcza na marihuanę medyczną – może przełożyć się na większy ruch w aptekach i konieczność weryfikacji legalności wystawienia recepty.

Rola farmaceuty – pozostaje kluczowa w procesie monitorowania realizacji recept na substancje kontrolowane. Warto nadal zachowywać czujność.

• Jeśli recepta spełnia wszystkie wymogi formalne, farmaceuta co do zasady nie ma podstaw prawnych do odmowy jej realizacji.
  
  

• W przypadku stwierdzenia błędów formalnych lub niezgodności z obowiązującymi przepisami, farmaceuta (i technik farmaceutyczny) nie może wydać leku. Może natomiast poinformować pacjenta o nieprawidłowościach i – jeśli to możliwe – zalecić kontakt z lekarzem w celu poprawienia recepty.
  
  

• Na podstawie art. 96 ust. 5 ustawy Prawo farmaceutyczne oraz art. 71a ust. 2 i 3 farmaceuta (i technik farmaceutyczny) może odmówić wydania produktu leczniczego, jeżeli powziął uzasadnione podejrzenie dotyczące autentyczności recepty. O takich przypadkach należy powiadomić wojewódzkiego inspektora farmaceutycznego.

Prezes NRA Marek Tomków zaznacza, że mimo działań ograniczających nadużycia, pojawiają się też niepokojące zjawiska, jak np. zakładanie poradni POZ wyłącznie w celu przedłużania recept na substancje kontrolowane. To przypomnienie, że system ochrony zdrowia wymaga dalszego monitorowania i wsparcia ze strony wszystkich uczestników – także farmaceutów.

Źródła:

• “W marcu wyraźne odbicie. 88 tys. recept z receptomatów na medyczną marihuanę i opioidy”, https://www.rynekzdrowia.pl/Farmacja/W-marcu-wyrazne-odbicie-88-tys-recept-z-receptomatow-na-medyczna-marihuane-i-opioidy,270978,6.html, [dostęp 30.04].
• B. Dązbłaż, “Recepta z receptomatu – farmaceuta nie może odmówić realizacji”, https://www.prawo.pl/zdrowie/odmowa-realizacji-recepty-z-receptomatu,522578.html [dostęp 30.04].
• Mgr farm., “Do aptek coraz częściej trafiają fałszywe e-recepty”, https://mgr.farm/aktualnosci/do-aptek-coraz-czesciej-trafiaja-falszywe-e-recepty/, [dostęp 30.04].