Ferie zimowe to czas, kiedy wielu pacjentów decyduje się na podróże, zarówno krajowe, jak i zagraniczne. Warto przypomnieć o zasadach przewozu leków, aby uniknąć problemów podczas przekraczania granic czy w trakcie transportu. Farmaceuci mogą odegrać kluczową rolę w doradzaniu pacjentom, jak bezpiecznie przewozić leki.
Zgodnie z komunikatem Głównego Inspektoratu Farmaceutycznego (GIF), przewóz środków odurzających i substancji psychotropowych, a także innych leków, wymaga spełnienia określonych zasad:
Dokumentacja medyczna:
Pacjent powinien posiadać zaświadczenie lekarskie potwierdzające konieczność stosowania danego leku. Dokument ten powinien być przetłumaczony na język angielski (lub inny wymagany w kraju docelowym).
W przypadku środków odurzających i psychotropowych wymagane jest dodatkowo zaświadczenie – szczegółowe informacje i wzory dokumentów dostępne w komunikacie GIF.
Opakowanie i oznaczenie leków:
Leki powinny być przewożone w oryginalnych opakowaniach z wyraźną etykietą zawierającą nazwę leku oraz dane pacjenta.
Warto, aby pacjent miał przy sobie ulotkę informacyjną.
Ograniczenia ilościowe:
Zaleca się przewożenie ilości leków odpowiadającej maksymalnie 30-dniowej kuracji, chyba że przepisy kraju docelowego stanowią inaczej.
Podróżując samolotem, należy przestrzegać zasad przewozu leków określonych przez linie lotnicze oraz przepisy celne:
Pakowanie leków:
Leki płynne (np. syropy, krople) powinny być przewożone w pojemnikach nieprzekraczających 100 ml i zapakowane w przezroczystą torebkę o pojemności do 1 litra.
Wyjątkiem są leki wymagające stałego stosowania (np. insulina), które można przewozić w większych ilościach po przedstawieniu odpowiedniej dokumentacji.
Przewóz w bagażu podręcznym:
Zaleca się przewożenie leków w bagażu podręcznym, aby uniknąć ryzyka ich zagubienia lub uszkodzenia w luku bagażowym.
Leki wymagające chłodzenia można transportować w przenośnych lodówkach lub termicznych etui z wkładami chłodzącymi.
Deklaracja celna:
Niektóre kraje wymagają zgłoszenia przewozu leków na granicy. Warto wcześniej sprawdzić przepisy kraju docelowego.
W przypadku podróży samochodem, szczególną uwagę należy zwrócić na leki wymagające odpowiedniej temperatury:
Ochrona przed temperaturą:
Leki powinny być przechowywane w temperaturze zgodnej z zaleceniami producenta (np. 2–8°C dla leków chłodniczych).
W samochodzie warto korzystać z przenośnych lodówek lub termicznych etui, zwłaszcza w okresie zimowym lub letnim, gdy temperatura może być skrajna.
Unikanie skrajnych warunków:
Nie zostawiaj leków w samochodzie na dłuższy czas, szczególnie w miejscach nasłonecznionych.
Farmaceuci mogą udzielić pacjentom wielu cennych wskazówek:
Informowanie o konieczności sprawdzenia przed podróżą przepisów lokalnych kraju docelowego i zwrócenie uwagi na skompletowanie potrzebnych dokumentów.
Edukacja w zakresie przechowywania leków: wyjaśnienie, jak zabezpieczyć leki przed utratą skuteczności w wyniku niewłaściwego transportu.
Dobór akcesoriów do transportu leków: Doradztwo w zakresie zakupu przenośnych lodówek, termicznych etui czy pojemników na leki.
Drogi Farmaceuto, pamiętaj, że Twoja wiedza i zaangażowanie mogą realnie wpłynąć na komfort i bezpieczeństwo Twoich pacjentów, którzy planują podróż. Udzielając im fachowych porad dotyczących przewozu i przechowywania leków, a także pomagając w przygotowaniu niezbędnej dokumentacji, budujesz swój wizerunek jako eksperta i zaufanego doradcy.
Źródła:
Główny Inspektorat Farmaceutyczny, „Przewóz środków odurzających i substancji psychotropowych, jakie są niezbędne do leczenia medycznego w przypadku przekraczania granic Rzeczypospolitej Polskiej”, https://www.gov.pl/web/gif/przewoz-srodkow-odurzajacych-i-substancji-psychotropowych-jakie-sa-niezbedne-do-leczenia-medycznego-w-przypadku-przekraczania-granic-rzeczypospolitej-polskiej, [dostęp online: 24.01.2025].
Farmacja Praktyczna, „GIF przypomina o zasadach przewożenia leków w trakcie zagranicznych podróży”, https://farmacjapraktyczna.pl/aktualnosci/gif-przypomina-o-zasadach-przewozenia-lekow-w-trakcie-zagranicznych-podrozy, [dostęp online: 24.01.2025].
Lek w Polsce, „Podróże z lekami”, https://www.lekwpolsce.pl/post-66b2095c25f14, [dostęp online: 24.01.2025].
LOT, „Bezpieczny przewóz leków — dlaczego powinny znaleźć się w bagażu podręcznym?”, https://www.lot.com/pl/pl/odkrywaj/inspiracje/blog-podrozniczy/zdrowie-w-chmurach/bezpieczny-przewoz-lekow?utm_source=chatgpt.com, [dostęp online: 24.01.2025].
Wykładowca: Dr n. med. Jacek Tulimowski
Wykładowca: Prof. dr hab. n. med. Marlena Broncel
Wykładowca: mgr farm. Anna Brandys